Pełzacze żaglowe mogą nie być najbardziej ekscytującym elementem wyposażenia jachtu. Są jednak bardzo przydatną częścią takielunku i mogą znacznie ułatwić życie na pokładzie. Pełzacze i ślizgi żaglowe są najczęściej spotykane na liku przednim lub dolnym grota, ale są również popularnym wyborem jako punkty mocowania trampoliny katamaranów.
Po co używać pełzaczy lub ślizgaczy?
Możesz się zastanawiać, po co miałbyś w ogóle zawracać sobie głowę ślizgaczem żagla lub pełzaczem, zwłaszcza gdy twój grot ma jeszcze dobrą liklinę. Cóż, powodów jest kilka.
Po pierwsze, pełzacze zapewniają zmniejszenie tarcia w likszparze masztu ponieważ dzięki nim, ilość materiału pracującego w maszcie jest po prostu znacznie mniejsza. To zmniejszenie tarcia może znacznie ułatwić stawianie i zrzucanie żagla. Po drugie, z zainstalowanym ogranicznikiem, ślizgi czy pełzacze żagla nie wypadają z masztu, co oznacza, że można zrzucić żagiel w pojedynkę, a żagiel nie odfrunie z wiatrem, lecz zostanie na swoim miejscu, co więcej, będzie on samoistnie składał się na bomie podczas zrzucania.
Jaka jest różnica między pełzaczem a ślizgaczem?
Pełzacze żaglowe (sail slugs*) mają okrągły lub półokrągły kształt, który jest dopasowany do okrągłego przekroju likszpary. Taka konstrukcja pozwala na obracanie się elementu w szerszym zakresie kątów.
Ślizgacze wewnętrzne (internal sail slides*) mają kształt litery T i również pracują wewnątrz likszpary. Tego rodzaju ślizgacze są używane najczęściej, jako że pasują do szerszego zakresu profili masztowych, a także mogą przenosić większe obciążenia.
Ślizgacze zewnętrzne (external sail slides*) mają konstrukcję okalającą szynę, pełniącą funkcję likszpary, najczęściej spotykaną w starszych drewnianych masztach.

Których powinieneś użyć?
Wszystko sprowadza się do tego, jaki masz typ masztu i likszpary. Jeśli Twój jacht lub żaglówka ma obecnie żagiel ze ślizgami lub pełzaczami, zaleca się wykonanie pomiarów na istniejącym sprzęcie i porównanie ich z dostępnymi na rynku elementami. Wybierając nowe ślizgacze czy pełzacze, chcesz mieć pewność, że będą miały w likszparze odpowiedni luz aby się nie zacinały i nie wywoływały dodatkowego tarcia w likszparze czy szynie masztu. Jednak równie ważne jest, aby luz ten nie był zbyt duży, w przeciwnym razie pełzacz mógłby najzwyczajniej wypaść ze zbyt szerokiej likszpary.
Należy zmierzyć likszparę za pomocą linijki lub suwmiarki, aby określić zarówno szerokość wycięcia, jak i wymiar wewnętrzny.

Montaż pełzaczy i ślizgaczy.
Po wybraniu ślizgu lub pełzacza i sprawdzeniu, czy pasuje on do likszpary Twojego masztu, będziesz musiał zastanowić się, jak przymocować go do żagla.
Szekle żaglowe (sail shackles*) wykonane z nylonu są najtańszą i najłatwiejszą opcją mocowania tego osprzętu do żagla. Szekle takie są dostępne w różnych rozmiarach, dlatego ważne jest, aby sprawdzić, czy będą pasować zarówno do pełzacza, jak i do remizek w żaglu. Oferowane są ze śrubą lub zatrzaskiem.
Metalowe szekle (metal shackles*) są najmocniejszym sposobem połączenia, a wybór szekli jest największy. Jednak metalowa szekla może uderzać o maszt, kiedy żagiel łopocze, co może go uszkodzić.
Taśmy (webbing*) są wariantem zalecanym przez żaglomistrzów, ponieważ zapewniają najładniejsze wykończenie, a jednocześnie są najbezpieczniejsze dla żagla. Ten wybór jest najbardziej pracochłonny i będzie wymagał pomocy żaglomistrza lub doświadczonej szwaczki, aby zainstalować nowy pełzacz lub ślizgacz.

Jeśli potrzebujesz dodatkowych informacji na temat opisywanych elementów, przejdź na strony poszczególnych produktów firmy Allen, gdzie pod głównymi zdjęciami produktów możesz znaleźć szczegółowe rysunki w formie pdf. Zespół sprzedażowy Allen również z przyjemnością udzieli Ci odpowiedzi na wszelkie pytania.
A kiedy już wybierzesz i zamontujesz odpowiednie pełzacze, wychodź na wodę i ciesz się łatwością stawiania i zrzucania żagla!
Miłego żeglowania!
Zobacz jakie pełzacze i ślizgacze oferuje Allen
Sprawdź jakie szekle żaglowe dostępne są w ofercie tego producenta
Zobacz też inne akcesoria żaglowe w ofercie Allen Brothers
(*) jako że szukając osprzętu dla siebie, będziesz najpewniej wybierał z oferty Allen Brothers lub innych wiodących producentów zagranicznych, w nawiasach podajemy angielskie nazwy, które ułatwią dokonanie właściwego wyboru.